08 ตุลาคม 2563

ປະເພນີລົງຂ່ວງ

 "ການກະກຽມກ່ອນລົງຂ່ວງ"



ມີຫຼາຍຄົນສົນໃຈວ່າການລົງຂ່ວງເກີດຂຶ້ນໄດ້ແນວໃດ ຕ້ອງໃຊ້ຫຍັງ ກະກຽມຫຍັງແນ່? ມື້ນີ້ຢາກເລົ່າສູ່ຟັງວ່າ ການກະກຽມເຄື່ອງຂອງກ່ອນ ລົງຂ່ວງເຂັນຝ້າຍຂອງຊາວຜູ້ໄທແມ່ນເລີ່ມຈາກຊ່ວງຕົ້ນໆຂອງລະດູໜາວ ຫຼັງການເກັບກ່ຽວເຂົ້ານາປີແລ້ວ ຈາກນັ້ນຈິ່ງໄດ້ພາກັນເກັບດອກຝ້າຍ. 

      ດອກຝ້າຍທີ່ກ່າວເຖິງນີ້ ແມ່ນປູກໂດຍໃຊ້ວິທີຫວ່ານໃສ່ໄຮ່ສວນ ໃນຍາມເດືອນຫ້າ-ຫົກລາວ ຈົນເລີຍມາຮອດເດືອນສິບເອັດ ບາງໄຮ່ຈະແກ່ດອກພ້ອມກັບຍາມຮວງເຂົ້າແກ່ ແຕ່ບາງໄຮ່ອາດຈະແກ່ຕາມຫຼັງກັນ ແລ້ວແຕ່ຄວາມອຸດົມສົມບູນຂອງດິນຟ້າອາກາດໃນແຕ່ລະຂົງເຂດ ແຕ່ລະພື້ນທີ່.

ຫຼັງຈາກໄດ້ດອກຝ້າຍທີ່ເກັບມາຈາກໄຮ່ສວນແລ້ວ ກ່ອນອື່ນກໍໄດ້ຊ້ອມກ່າງ ແລະກີບຫ້າວ ທັງຂີ້ເຫຍື້ອຂີ້ຫຍຸກອອກຈາກນວນຝ້າຍໃຫ້ເຫຼືອແຕ່ນວນຂາວລະມຸນ ພ້ອມທັງນຳໄປຕາກແດດຕາກໝອກໄວ້.

      ເສັດຈາກການຕາກນວນຝ້າຍ ຕໍ່ມາແມ່ນການອິ້ວ ການອິ້ວນີ້ເພື່ອອິ້ວເອົາໃນຢູ່ທາງກາງອອກມາໃຫ້ເຫຼືອແຕ່ນວນ ໂດຍໃຊ້ "ອິ້ວ" ຫຼືວ່າ "ແອບ" ໃນແຕ່ລະທ້ອງຖິ່ນເອີ້ນບໍ່ຄືກັນ ໃຊ້ເປັນອຸປະກອນໃນການອິ້ວຝ້າຍ; ຖ້າຫາກເຮົາຕາກໄວ້ດົນເຖິງສອງໝອກຂຶ້ນເມືອ ໃນການອິ້ວຈະສະບາຍ ບໍ່ຄ່ອຍຝືດເຄືອງ ເວົ້າງ່າຍໆກໍຄື ນວນຝ້າຍຈະກິນກັບຄັນອິ້ວໄດ້ດີ.

   ໃນການອິ້ວນີ້ ເພິ່ນມັກອິ້ວຕອນເຊົ້າ ໃນເວລາທີ່ແສງແດດພວມເປັ່ງປະກາຍໃນຍາມເຊົ້າ ເພິ່ນຈະເອົາກະດົ້ງຝ້າຍອອກຕາກແດດພ້ອມອິ້ວໄປນຳ ຈົນຮອດຕອນແລງພໍໝົດແສງແດດ ຝ້າຍກໍໝົດອາຍຮ້ອນ ເຮັດໃຫ້ຝ້າຍບໍ່ກ້າ ການອິ້ວຈະບໍ່ໄດ້ດີ(ບໍ່ກັດກັນ) ພໍປານໃດ ດັ່ງນັ້ນ, ເພິ່ນຈິ່ງພາກັບອິ້ວຝ້າຍໃນຍາມເຊົ້າຈົນຮອດຍາມບ່າຍພໍແສງແດດອ່ອນຈິ່ງຄ່ອຍເຊົາ.

   ຖັດຈາກການອິ້ວຝ້າຍ, ຂັ້ນຕອນຕໍ່ມາຄືນຳເອົານວນຝ້າຍທີ່ອິ້ວໄດ້ມານັ້ນໄປດີດ ໂດຍໃຊ້ຄັນໂຕ້ງ (ມີລັກສະນະທີ່ຄັນໜ້າທີ່ເຂົາມັກຍິງໃນເວລາໄປຊອກຢູ່ຫາກິນ) ທີ່ໃຊ້ໃນການດີດ-ຕີຝ້າຍ ເພື່ອໃຫ້ຝ້າຍພຶງອອກຈາກກັນເປັນກ້ອນຍອງໄຍຄ້າຍຄືກ້ອນເມກ. ຈາກນັ້ນນຳເອົາຍອງຝ້າຍທີ່ຕີໄດ້ນັ້ນ ນຳໄປຫຼໍ່ເປັນກ້ອນນ້ອຍໆຍາວໆຄ້າຍຄືຕ່ອນເຂົ້າຫຼອດຊ່ອງ ຕ່າງແຕ່ຫຼອດຝ້າຍຈະໃຫຍ່ກວ່າ ຂະໜາດພໍປະມານກັບນີ້ວໂປ້ມື.   ການຫຼໍ່ຝ້າຍໃຫ້ເປັນຫຼອດນີ້ ແມ່ນເຮັດໄດ້ໂດຍໃຊ້ໄມ້ຫຼໍ່ ເຊິ່ງໄມ້ດັ່ງກ່າວແມ່ນເຮັດຈາກໄມ້ປ່ອງທີ່ຫາໄດ້ຈາກປ່າ ນຳມາຂັດເກົາເຫຼົາໃຫ້ກົມກ້ຽງຄ້າຍຄືໄມ້ຖູ່ຄີບອາຫານ ຈາກນັ້ນແມ່ນບິຍອງຝ້າຍອອກເປັນແຜ່ນນ້ອຍບາງເອົາໄມ້ວາງໃສ່ທາງກາງປັ້ນຫຼໍ່ອອກມາໃຫ້ເປັນຫຼອດຝ້າຍກົມ.

ຂັ້ນຕອນຕໍ່ໄປແມ່ນການລົງຂ່ວງເຂັນຝ້າຍ, ຫຼັງຈາກທີ່ໄດ້ຫຼອດຝ້າຍມາແລ້ວ ກໍເຖິງເວລາເຂັນຝ້າຍອອກມາເປັນເສັ້ນເປັນສາຍ. ສຳລັບຄົນບູຮານ ເຖົ້າແກ່ຕາຍາຍເຮົາສະໄໝກ່ອນແມ່ນຄົນເຮືອນໃກ້ຄຽງກັນຈະຖືຫຼາລົງມາເຂັນຝ້າຍຢູ່ຕູບຜາມທີ່ປຸກຍົກຂຶ້ນ ສູງຫ່າງຈາກໜ້າດິນປະມານໜຶ່ງສອກ ເປັນຮູບສີ່ລ່ຽມຜືນຜ້າ ບໍ່ມີມຸງຫຼັງຄາ ມີທັງສາວນ້ອຍສາວໃຫຍ່ແມ່ເຖົ້າເຄົ້າເຮືອນກໍລົງມາໂຮມກັນ ພາຍໃຕ້ແສງຈັນເທິງຟ້າທີ່ສ່ອງແສງອັນແຈ້ງເຈີດຈ້າ ບາງເທື່ອກໍມີການເສັງກັນວ່າໃຜຈະເຂັນຝ້າຍໄດ້ຫຼາຍຫຼືໄວກວ່າກັນ ມີທັງໜຸ່ມບ່າວຖືແຄນມາເປົ່າເວົ້າຜະຫຍາຕໍ່ກັນໄປມາດ້ວຍຄວາມມ່ວນຊື່ນ. 

ສຳລັບສະຖານທີ່ໃນການເຂັນຝ້າຍນີ້ ບູຮານເພິ່ນເອີ້ນວ່າ: "ຂ່ວງ".  ມີການເຂັນຝ້າຍ, ທັງຝຶກແອບໄປນຳສຳລັບຜູ້ຮຽນເຂັນຝ້າຍ ແລະມີການເປົ່າແຄນຕໍ່ຜະຫຍາຄືວ່ານີ້ ຮຽກວ່າ: "ລົງຂ່ວງ".

ນີ້ຄືຂັ້ນຕອນກະກຽມພໍຄ້າວໆ ມື້ໜ້າຈະມາເລົ່າສູ່ຟັງກ່ຽວກັບປະຫວັດທີ່ມາຂອງການລົງຂ່ວງ.

--------------------------------------

ທີ່ມາ: https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=1936988596574717&id=100007907852658

ພາບການສະແດງລົງຂ່ວງທີ່ຈຸດສຸມໂພນງາມ, ເມືອງອາດສະພອນ, ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ.

07 ตุลาคม 2563

ຄູຊົນນະບົດ

 ເລື່ອງສັ້ນ: “ຄູຊົນນະບົດ”



 ຕອນແລງຂອງມື້ໜື່ງ, ຕາເວັນແດງພວມໂຄຈອນລັບລົງຮ່ອມພູ ທີ່ບ້ານນໍ້າຄຶນ ເປັນບ້ານໜື່ງທີາຕັ້ງຢູ່ເຂດສອກຫຼີກ.

    ຊາວໄຮ່ຊາວນາໄດ້ພາຍກະບຸງກະຕ່າກັບມາແຕ່ນາແຕ່ສວນ ບາງເຮືອນກໍເຮັດຄົບແຕ່ງກິນແລງ, ບາງເຮືອນຍັງໄດ້ຍິນສຽງຕຳຄົກຍົກສາກດັງກົກໆຈົນຂັບທົ່ວເຮືອນຄົນແຖວໃກ້ ທັງສຽງລູກນ້ອຍໄຫ້ຕົ່ມນອງ. 


ອາຈານສົມພານຈັບເອົາປ໋ອງນົມຝຸ່ນວ່າຈະໄປຕີໃສ່ນໍ້າອຸ່ນໃຫ້ລູກທີ່ພວມໄຫ້ຫີວໂຫຍຢູ່ນັ້ນກິນ ແຕ່ຊໍ້າພັດເຫຼືອແຕ່ກ່ອງເປົ່າ. ລູກຂອງນາງຢາກລ້ຽງຍາກແນ່. ນາງຈື່ງບອກລູກນ້ອຍທີ່ບໍ່ຮູ້ດ່ຽງສາ ທີ່ພວມຮ້ອງໄຫ້ຫັ້ນວ່າ:“ອົດເອົາສາກ່ອນລູກເຮີຍ ຊາມຊາເງິນເດືອນອອກກ່ອນ...” ສຽງໄຫ້ໄດ້ມິດລົງ ເໝືອນກັບວ່າມັນຮູ້ຄວາມ ທັງທີ່ຍັງອ່ອນນ້ອຍ ຫາກໍອອກມາມືນຕາສູ່ໂລກກວ້າງພຽງເດືອນປາຍ. 


   ອາຈານສົມພານເປັນແມ່ໝ້າຍຕ້າຍເບື້ອງ ຜົວຂອງນາງຖືກເສຍຊີວິດຍ້ອນລະເບີດແຕກໃສ່ຕອນໄປຂຸດກະປູຢູ່ແຄມຫົວນາ ເມື່ອ2-3ເດືອນຄືນຫຼັງນີ້. ນາງຈຶ່ງຕ້ອງລ້ຽງລູກນ້ອຍຜູ້ດຽວດ້ວຍຄວາມລຳບາກ ໄສຈະຫາອາຫານມາກິນເຊົ້າຄ່ຳແລງ,ໄສຈະສອນນັກຮຽນ,ໄສຈະເອົາເວລາມາເບີ່ງແຍງດູແລລູກ...ອາໄສເງິນເດືອນກໍສາມເດືອນຈຶ່ງໄດ້ເທື່ອໜຶ່ງ ໄສຈະພໍກຸ້ມຢູ່ກຸ້ມກິນຄັນບໍ່ຫາເກັບຫາເລັມ ແຕ່ກໍອາໄສໄປນຳຄົນໃກ້ເຮືອນຄຽງພາໄປ ເພາະນາງຫາກໍຍ້າຍມາໃໝ່ຍັງບໍ່ຮູ້ຖິ່ນຖານຊຳນານປານໃດ ຄັນມື້ໃດບໍ່ໄດ້ໄປຫາຄົບຫາກິນກໍຕ້ອງໄດ້ກິນໝີ່ຍຳຍຳທີ່ຖືມານຳເປັນແກັດສອງແກັດ ແຕ່ຈະໃຫ້ກິນຄູ່ມື້ກໍເບື່ອ ຂະໜາດດຽວນີ້ກໍຍັງຢາກເປັນໝີ່ແລ້ວ. ຍັງໂຊກດີມີແມ່ເຖົ້າເຮືອນໃກ້ຄອຍເບິ່ງແຍງພໍໄດ້ແບ່ງເບົາພະລະໄປແນ່, ແຕ່ບາງມື້ແມ່ເຖົ້າອອກນາ ອາຈານສົມພານກໍຕ້ອງໄດ້ມັດແພດາອ໋ອງລູກນ້ອຍຂອງຕົນຂຶ້ນຫ້ອງສອນນຳ.


   ທຳອິດທີ່ຍ້າຍເຂົ້າມາ ນາງສຶກສາແລະປັບປ່ຽນຫຼາຍແນວເພື່ອໃຫ້ເຂົ້າກັບຊາວບ້ານທີ່ປາກພາສາຊົນເຜົ່າ ອາຈານສົມພານພໍມີພື້ນຖານກ່ຽວກັບພາສາພໍເລັກໜ້ອຍ ແຕ່ກໍຍັງລຳບາກຢູ່ດີໃນການສື່ສານ ທີ່ຕ້ອງທຳຄວາມເຂົ້າໃຈທຸກຖ້ອຍຄຳສຳນວນ.

   ຜ່ານການສອນແລະດຳລົງຊີວິດຢູ່ໃນບ້ານນີ້ໄປຫຼາຍມື້  ກໍໄດ້ຮຽນຮູ້ຫຼາຍຢ່າງໃນການດຳເນີນຊີວິດຂອງເຂົາເຈົ້າ, ນາງໄດ້ລື້ງເຄີຍກັບນັກຮຽນ ພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນ, ຄຸ້ນເຄີຍກັບທຳມະຊາດ... ຫາກມື້ໃດວ່າງໆຄືວັນເສົາ-ທິດ ກໍໄດ້ໄປເຮັດວຽກໄຮ່ນາສວນຊ່ວຍຊາວບ້ານ ເພື່ອເພີ່ມມິດຂຶ້ນຕື່ມ.

     

    ຫຼາຍໆມື້ຊ່ວງນີ້ ນາງຮູ້ສຶກແປກໃຈທີ່ບໍ່ເຫັນອາໄກ້ມາໂຮງຮຽນ ຖາມໝູ່ຄູ່ໃນຫ້ອງກໍບໍ່ມີໃຜຮູ້ ແມ່ນແຕ່ນາງສົມເຈືອທີ່ຢູ່ເຮືອນໃກ້ຄຽງກັນກັບອາໄກ້ກໍບໍ່ຮູ້. 

   ອາໄກ້ເປັນນັກຮຽນເກັ່ງກວ່າໝູ່ໃນຫ້ອງ ຜ່ານການສະຫຼຸບຜົນການຮຽນ ຄະແນນແຕ່ລະເດືອນ,ແຕ່ລະພາກຮຽນກໍໄດ້ທີ1ຕະຫຼອດ ດຽວນີ້ອາໄກ້ຮຽນຢູ່ຊັ້ນ ມ7ແລ້ວ, ແຕ່ໜ້າເສຍດາຍທີ່ຊ່ວງນີ້ເຂົາຂາດໂຮງຮຽນຕະຫຼອດ. 


   ຕອນເຊົ້າຂອງມື້ຖັດມາ, ອາຈານສົມພານນັ່ງຢູ່ໃນຫ້ອງການເອົາມືຄໍ້າແກ້ມທັງຄິດເຖິງເລື່ອງຂອງອາໄກ້ທີ່ຂາດໂຮງຮຽນບໍ່ມີເຫດຜົນມາຫຼາຍມື້ແລ້ວ. ຄວາມມິດສະງັດໄດ້ຖືກທຳລາຍໄປເມື່ອມີສຽງເຄາະປະຕູ ນາງສົມເຈືອຍ່າງເຂົ້າມາພ້ອມໃນມືຖືຊອງຈົດໝາຍສີຂາວ ຍື່ນໃຫ້ອາຈານສົມພານ. “ຈົດໝາຍຈາກອາໄກ້” ສົມເຈືອເວົ້າພ້ອມຍື່ນຊອງຈົດໝາຍໃຫ້ອາຈານ.

“ຂອບໃຈ! ເຂົ້າຫ້ອງເບິ່ງບົດຮຽນຖ້າເດີຈັກໜ້ອຍອາຈານເຂົ້າສອນ”

“ໂດຍ...” ແລ້ວສົມເຈືອກໍອອກຈາກຫ້ອງການຍ່າງມຸ່ງໜ້າເຂົ້າຫາຫ້ອງຮຽນ, ອາຈານສົມພານເປີດຊອງຈົດໝາຍຂຶ້ນມາອ່ານໄດ້ສອງສາມປະໂຫຍກກໍພັບໄວ້ແລ້ວຈັບເອົາປື້ມຂຶ້ນຫ້ອງສອນ.


   ຫຼັງຈາກເລີກໂຮງຮຽນຕອນແລງ, ອາຈານສົມພານກໍຟ້າວຍ່າງໄປຫາເຮືອນຂອງອາໄກ້. 

“ບານຊວນ...” ສຽງຂອງໄທເຮືອນປາກມາໃສ່ເມື່ອໄປຮອດເຮືອນ ພໍ່ແມ່ຂອງເຂົາກໍໃຫ້ການຕ້ອນຮັບຫານໍ້າຫາໄນມາສູ່ຈົບເຈືອ.

 “ ສະບາຍດີ!, ອາໄກ້ຍັງຢູ່ບໍ?” ຜ່ານຈາກການທັກທາຍສະບາຍດີຕາມມາລະຍາດແລ້ວ ອາຈານສົມພານເລີ່ມເວົ້າຂຶ້ນກ່ອນໂດຍຖາມຫາອາໄກ້

“ມັນໄປຫົດຜັກຢູ່ແຄມທ່າພຸ້ນ ກວ່າຈະຂຶ້ນມາກໍຄ່ຳມືດຕາເວັນຕົກດິນພຸ້ນລະ”

ແມ່ຂອງອາໄກ້ຕອບຄືນ ພ້ອມຂ້ຽວໝາກມຸ່ມໆຢູ່

“ບໍ່ຮູ້ວ່າອາຈານມີວຽກຫຍັງນຳມັນນໍ?” ພໍ່ຂອງເຂົາຖາມຂຶ້ນຕື່ມ

“ຂ້ອຍຈະມາເວົ້າເລື່ອງອາໄກ້” 

”ເລື່ອງຂອງອີ່ຫຼ້າຫັ້ນບໍ...?” ແມ່ເຂົາເວົ້າແລ້ວຢຸດຊຶງໜ້ອຍໜຶ່ງຈຶ່ງເວົ້າຕໍ່:

“ຂ້ອຍໃຫ້ມັນອອກໂຮງຮຽນແລ້ວ...” ສຽງເວົ້າມາພ້ອມກັບຄວາມເມີນເສີຍ ຄູ່ສົນທະນາຕ້ອງໄດ້ຫາຍໃຈຍາວ ໃຊ້ອາລົມເຢັນສຸດເພື່ອປັບຄວາມເຂົ້າໃຈກັບແມ່ຂອງນັກຮຽນ ຄືແນວນີ້

“ບໍ່ຮູ້ວ່າມີບັນຫາຫຍັງ ຈົນຕ້ອງລາອອກຈາກໂຮງຮຽນ?” ອາຈານສົມພານເວົ້າຕັດ.

“ກະບໍ່ຈັກຊິຮຽນໄປຫຍັງຫຼາຍ ມັນກະພໍອ່ານໄດ້ຂຽນເປັນແນ່ແລ້ວ ກະຢາກໃຫ້ມັນອອກມາເຮັດວຽກເຮືອນການຊານ ເອົານ້ອງຊ່ອຍແມ່, ພໍ່ແມ່ກໍເລີ່ມຈະເຖົ້າແກ່ແລ້ວກໍຢາກກິນເຫື່ອກິນແຮງລູກຫຼານຂອງຕົນບໍ່ແມ່ນບໍ” 

“ແລ້ວພໍ່ກັບແມ່ບໍ່ຄິດໃສ່ອະນາຄົດຂອງລູກໆຫຼານໆແນ່ບໍວ່າຈະເປັນແນວໃດ? ”

“ໂອຍ!...ຊິເປັນແນວໃດ?ມັນກະໄດ້ເປັນແຕ່ຊາວໄຮ່ຊາວນາຄືເກົ່ານີແຫຼະ! ຢາກເປັນເຈົ້າເມືອງເຈົ້າແຂວງກໍເຂົາເປັນໝົດແລ້ວ ເຮັດຫຍັງກະບໍ່ແພ້ລູກເຈົ້າຫຼານນາຍດອກອາຈານເອີຍ ອອກມາເຮັດນາກິນເຂົ້ານີ້ແລະດີກວ່າ...”

“ກໍບໍ່ໝາຍເຖິງຕ້ອງເປັນເຈົ້າເມືອງເຈົ້າແຂວງຄືແມ່ວ່າດອກ ແຕ່ກໍເວົ້າບໍ່ໄດ້ ເຮົາສ່ອງເບີ່ງຫາອະນາຄົດບໍ່ເຫັນ ແຕ່ຢ່າງໜ້ອຍກໍພໍຮຽນຈົບໄດ້ວິຊາອາຊີບລ້ຽງກຸ້ມຕົນເອງກະຍັງດີໃດ, ລູກເສຍດາຍແທ້ໆທີ່ຈະປ່ອຍໃຫ້ຄົນດີຄົນເກັ່ງຄືອາໄກ້ຕ້ອງອອກໂຮງຮຽນດ້ວຍເຫດຜົນພໍຊ່ຳນີ້, ນັກຮຽນເກັ່ງຄືອາໄກ້ຄວນຕ້ອງໄດ້ຮັບໂອກາດດີໆໃດລູກວ່າ...”

ແມ່ຂອງອາໄກ້ຖອນລົມຫາຍໃຈບັກຍາວໆແລ້ວຈື່ງເວົ້າອີກວ່າ

“ບ້ານນອກຄອກນາ ເຂດທຸລະກັນດານຄືແຖວເຮົາຍັງຊິມີໃຜມາໃຫ້ໂອເກາະໂອກາດຫຍັງເດອາຈານເຮີຍ”

“ມັນຫາກຊິມີ... ແມ່ບໍ່ເຫັນບໍ່ປີກາຍນີ້ ນັກຮຽນທີ່ຈົບມ7ກໍມີຫຼາຍຄົນໄດ້ຮັບທຶນການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກມູນນິທີຊ່ວຍເຫຼືອຄວາມທຸກຍາກ... ລູກເຊື່ອວ່າໃນປີນີ້ກໍຫາກມີ ເພາະປັດຈຸບັນນີ້,ລັດຖະບານໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ຢ່າງໜັກແໜ້ນຕໍ່ການສຶກສາໂດຍສະເພາະເຂດຊົນນະບົດຄືເຮົານີ້ຍິ່ງເປັນເປົ້າໝາຍສຳຄັນ”.

ອາຈານສົມພານຢຸດເວົ້າ, ສ່ວນພໍ່ແລະແມ່ຂອງນາງອາໄກ້ກໍໄດ້ແຕ່ນັ່ງຊຶງລຶ້ງ ເປັນຜູ້ຟັງຝ່າຍດຽວ. ຫຼັງຈາກຢຸດແລະຄິດທົບທວນອີກອາຈານຈຶ່ງເວົ້າຕໍ່ໄປວ່າ:

“ລູກຢາກໃຫ້ພໍ່ແມ່ຄິດໄຕ່ຕອງເບີ່ງຄັກແນ່, ສຳລັບໂຮງຮຽນຂອງພວກເຮົາຍັງລໍຖ້າໃຫ້ໂອກາດຄືອາໄກ້ສະເໝີ” ຫຼັງເວົ້າສຸດອາຈານສົມພານກໍລາເມືອເຮືອນ.


    ຄວາມມືດສະລົວໄດ້ເລີ່ມຍັບມາໃນຕອນແລງໃກ້ຄ່ຳ, ບໍ່ມີໃຜເຫັນແລະຮູ້ວ່າມີຄົນຈອບຟັງຢູ່ກ້ອງຕາລ່າງເຮືອນ, ອາໄກ້ນັ່ງອີກເສົາດ້ວຍຄວາມໝົດຫວັງ ນໍ້າຕາໄຫຼນອງອາບສອງພວງແກ້ມສຸດທີ່ເຫຼືອໃຈແຮງ ແຕ່ຖ້າກັບໄປເຂົ້າໂຮງຮຽນອີກກໍປານກັບເປັນລູກອະກະຕັນຍູ ນາງຈື່ງຕັດສິນໃຈລາອອກຈາກໂຮງຮຽນແຕ່ຕົ້ນປີ ມາຊ່ວຍແບ່ງເບົາວຽກງານຊ່ວຍພໍ່ແມ່.

    ເຊົ້າຂອງມື້ຕໍ່ມາ, ອາໄກ້ນັ່ງຢູ່ປາຍຊານແນມເບີ່ງສົມຈິດແລະໝູ່ເພື່ອນຜູ້ອື່ນໆໃສ່ເສື້ອຂາວສິ້ນດຳຕີນຕີພາຍຖົງໄປໂຮງຮຽນ, ນາງແນມເຫັນແລ້ວກໍອົດທີ່ຈະຢຸດນໍ້າຕາບໍ່ໃຫ້ມັນໄຫຼໄດ້, ແມ່ຂອງນາງເຫັນສະພາບຂອງລູກສາວຂອງຕົນຄືແນວນັ້ນກໍອົດທີ່ຈະສົງສານບໍ່ໄດ້ຄືກັນ ເພິ່ນຈຶ່ງອະນຸຍາດໃຫ້ອາໄກ້ກັບໄປເຂົ້າໂຮງຮຽນອີກ.

  ຕອນເຊົ້າຕູ່ຫຼັງຈາກປັ້ນເຂົ້າເຊົ້າແລ້ວ ອາໄກ້ກໍນຸ່ງເຄື່ອງເປັນລະບຽບແລ້ວແລ່ນໄປຊວນສົມຈິດ ເມື່ອໄປໃກ້ຮອດຫ້ອງຮຽນສົມຈິດຟ້າວແລ່ນເຂົ້າຫ້ອງໄປກ່ອນເພື່ອປະກາດໃຫ້ໝູ່ໃນຫ້ອງຮູ້ວ່າອາໄກ້ກັບມາຮຽນອີກແລ້ວ, ທັງໝູ່ຄູ່ຄູອາຈານກໍພາກັນດີໃຈແຊວໆ.

  ອາໄກ້ໄດ້ຕັ້ງໃຈຮຽນ,ຈົດບົດຮຽນຄືນໃຫ້ທັນໝູ່ແລະກໍຍັງຮຽນເກັ່ງຕິດອັນດັບ1ຄືເກົ່າ. 


  ເວລາຫຼາຍວັນຜັນປ່ຽນໄປຈົນຮອດພາກຮຽນ2 ອາໄກ້ໄດ້ຖືກຄັດເລືອກເປັນນັກຮຽນເກັ່ງຕົວແທນຂອງໂຮງຮຽນ ມ.ສ ນໍ້າຄຶນ ໄປເສັງນັກຮຽນເກັ່ງຂັ້ນເມືອງ ນາງໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ເບີ່ງບົດຮຽນໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນຈົນວ່າເສັງໄດ້ທີ1, ໃບຍໍຍ້ອງກຽດຕິຄຸນແລະຫ້ອງຂອງຂວັນທີ່ອາໄກ້ຖືກັບມາເຮືອນ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ພໍ່ແລະແມ່ຂອງເຂົາລົ້ມເລີກຄວາມຄິດຄືມື້ກ່ອນ, ອາຈານກໍຍ້ອງຍໍປາບປື້ມໃຈນຳຫຼາຍ ແຖມຍັງເປັນຄົນທຳອິດຂອງໂຮງຮຽນແລະເທື່ອທຳອິດທີ່ໄດ້ສົ່ງນັກຮຽນເຂົ້າແຂ່ງຂັນນັກຮຽນເກັ່ງຢູ່ໃນເມືອງ ຈົນເຮັດໃຫ້ຫຼາຍໂຮງຮຽນຫຼາຍຄົນຮູ້ຈັກທັງຜູ້ບໍ່ຮູ້ກໍໄຖ່ຖາມເຖິງ ຊື່ໂຮງຮຽນບ້ານນອກໄດ້ໂດ່ງດັງໄປຍ້ອນອາຈານສອນດີ ມີນັກຮຽນເກັ່ງ.


   2-3ເດືອນຕໍ່ມາອາຈານສົມພານໄດ້ຮັບຈົດໝາຍຖືກເຊີນເຂົ້າປະຊຸມສະພາຄູຢູ່ໃນເມືອງ, ພໍຮຸ່ງເຊົ້າມາ ນາງປະລູກໄວ້ນຳແມ່ເຖົ້າແລ້ວກໍປັ້ນເອົາເຂົ້າແກງຮາຍນໍ້າໃສ່ບັ້ງທິງອອກເດີນທາງແຕ່ເຊົ້າເພື່ອໃຫ້ທັນລົດໂດຍສານໃນຕອນທ່ຽງ. ບົນເສັ້ນທາງໄປຫຍຸ້ງຍາກກັນດານ ມັນເປັນທາງແຄບໆພໍຫຼົມແຕ່ລົດໄຖນາ ແຕ່ກໍບໍ່ມີລົດຫຼືໃຜຍ່າງຜ່ານທາງພໍຄົນ, ນາງຍ່າງແຕ່ເຊົ້າຈົນທ່ຽງໂດຍຂຶ້ນພູລົງຫ້ວຍ ໃນທີ່ສຸດຈົນໄດ້ຍິນສຽງລົດລາງແລ່ນໄປມາວື່ນໆ ນາງອອກມານັ່ງຖ້າລົດຢູ່ສາມຫຼ່ຽມບໍ່ຄຳ ເພື່ອລັດລົດເຂົ້າເມືອງ.


    ຫຼັງຈາກປະຊຸມເສັດແລ້ວ ຮອດຕອນເຊົ້າພໍແຈ້ງສະລົວແນ່ ອາຈານສົມພານກໍຟ້າວກັບເມືອບ້ານນໍ້າຄຶນບ່ອນທີ່ນາງກຳລັງສອນຢູ່ໃນປັດຈຸບັນນີ້, ແຕ່ຟ້າດິນບໍ່ເປັນໃຈ ທັງຟ້າຝົນຄະນອງໜ່ຳລົງມາ ເມື່ອໄປຮອດຫ້ວຍນ້ອຍແຫ່ງໜຶ່ງເຖິງກັບຢຸດຄາທີ່ ນາງບໍ່ສາມາດຂ້າມຫ້ວຍທີ່ນໍ້າພວມໄຫຼໂຮມກັນຈົນອັ່ງເຕັມຫ້ວຍ ນາງຈຶ່ງກອດກະເປົ່າທີ່ມີນົມຊຶ້ຈາກຮ້ານປ້າແອັດວ່າງຢ່ານີ້ ກັບຄືມາຂໍຊົ້ນຢູ່ເຮືອນປ້າຜູ້ລຶ້ງເຄີຍຢູ່ໃກ້ແຄມທາງໃຫຍ່. ‘ປານນີ້ລູກສາວຜູ້ນ້ອຍອ້ອຍອ່ອນຄົງຄອງຫາແມ່ເມືອແລ້ວ’ ທັງຄິດໃນໃຈ ສີໜ້າອັນຊຶມເສົ້າຂອງນາງບໍ່ບອກກໍພໍຮູ້ວ່າຄິດຮອດລູກທີ່ນອນຖ້າກິນນົມຈາກແມ່ແລະທັງຄົນເຈັບທີ່ນອນຖ້າຢາເມືອປິ່ນປົວແນ່.


   ໃນການເປັນອາຈານສອນຢູ່ເຂດຊົນນະບົດຄືແນວນີ້ນອກຈາກຈະເປັນອາຈານແລ້ວ ນາງຍັງໄດ້ອາສາເປັນແພດປະຈຳບ້ານອີກ, ເຖິງວ່ານາງມີໜ້າທີ່ສອນ ແຕ່ແຖວນີ້ບໍ່ມີແພດໝໍພໍຄົນ ເວລາມີຜູ້ເຈັບໄຂ້ໄດ້ປ່ວຍກໍແລ່ນໄປຫາ ກໍພໍຈະປິ່ນປົວແລະໃຫ້ຢຸກຢາກະນແກ້ໄປ...


     ສວາຍເຂົ້າມາ ທ້ອງຟ້າແຈ່ມໃສຫຼັງຈາກຝົນເອື້ອນ, ນາງພວມເກັບເຂົ້າຂອງເມືອ,ແຕ່ກັບໄດ້ຮັບຂ່າວໃຫ້ເຂົ້າປະຊຸມດ່ວນໃນຕອນທ່ຽງອີກ ”ບໍ່ຮູ້ວ່າມີຫຍັງ ໄດ້ຍີນແຕ່ວ່າທາງກະຊວງເພິ່ນຈະລົງມາແລະຢາກເຊີນໃຫ້ທາງອາຈານເຂົ້າຮ່ວມດ້ວຍ” ຜູ້ມາສົ່ງຂ່າວເວົ້າ. 

    ຢູ່ໃນຫ້ອງປະຊຸມກໍໄດ້ກ່າວເຖິງວຽກງານຕ່າງໆກ່ຽວກັບການສຶກສາ...ຜ່ານການຟັງຢ່າງຕັ້ງໃຈ ອາຈານສົມພານໄດ້ຕື່ນສະດຸ້ງຂຶ້ນເມື່ອໄດ້ຍິນຊຶ່ຂອງຕົນ. 

ນາງຍ່າງອອກຢືນຢູ່ຕໍ່ໜ້າຫຼາຍໆຄົນພ້ອມກັບໃນມືຖືໃບຍ້ອງຍໍສັນລະເສີນຄູຊົນນະບົດຜູ້ມີຜົນງານດີເດັ່ນ!. 

   ຄວາມຮູ້ສຶກໃນຕອນນີ້ ບໍ່ຮູ້ຈະທຽບໃສ່ອັນໃດນອກຈາກຄຳວ່າດີໃຈຫຼາຍ...ຄວາມຮູ້ສຶກອັດອັ້ນແລ່ນຂຶ້ນມາຕັນຈົນລຳຄໍທີ່ກັ້ນກືນນໍ້າຕາໄວ້ນັ້ນມັນເຈັບປວດໄປໝົດ. ເຖິງສຸດທີ່ຈະກັ້ນໄວ້ ນໍ້າຕາແຫ່ງຄວາມພູມໃຈມັນກໍ່ໄຫຼອອກມາຢູ່ດີ.


----------------------------------------

ທີ່ມາ: https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=1764138843859694&id=100007907852658